Mariachi znad Balatonu

Me gusta tocar guitarra
me gusta cantar al sol
Mariachi me acompañan
cuando canto mi canción

Lubię grać na gitarze
Lubię śpiewać do słońca
Mariachi mi akompaniują
Kiedy śpiewam moją piosenkę

Te słowa wielkiego przeboju śpiewanego przez Antonia Banderasa dedykuję autorowi najnowszego węgierskiego hitu, pieśni co oczywista opiewającej Balaton (balatoni to osobny nurt muzyki popularnej na Węgrzech). Niestety uroczego V Zolika dosięgnęła jedna z podstawowych i najbrutalniejszych zasad show businessu – artysta najczęściej sławę i uznanie zdobywa po śmierci. Ten uroczy i bezpretensjonalny grajek, który z ogromną szczerością oddał wszystkie uroki Balatonu, ciesząc się tym że może o tym śpiewać, niestety zmarł niedawno na zawał serca. Dziś jego piosenka stała się najchętniej oglądanym klipem w serwisach na Węgrzech. Posłuchajcie jego gitary i jego dwóch mariachi, śpiewając razem z nimi – …Ba-la–ton! Nie będziecie się mogli od niej uwolnić :) Spoczywaj w pokoju Zolika.

A komu mało było Balatonu, może posłuchać jak Zolika chwali uroki Budapesztu.

Reklama

Szorty czyli krótko 09.08.2014

Zakarpacie. W zamieszkałej przez mniejszość węgierską części Ukrainy mają miejsce protesty Węgrów w związku z powołaniami do ukraińskiego wojska. Węgrzy uważają, że nie jest to ich wojna i obawiają się przymusowego wcielania do armii. Domagają się by podstawą mobilizacji była przynależność etniczna.

Paks. Paliwo nuklearne, które zapewni działanie elektrowni atomowej Paks ma być transportowane z Rosji na Węgry drogą powietrzną. Jak wykazuje opozycja, taka forma transportu jeszcze podroży koszty utrzymania elektrowni, nawet o kilkadziesiąt miliardów forintów rocznie. Rząd rozważa to rozwiązanie w związku z ryzykiem transportu naziemnego przez terytorium ogarniętej konfliktem zbrojnym Ukrainy.

„Nie jesteśmy tacy jak Orbán” – tak komentuje słowacka prasa informację o przejęciu stacji Lukoil na Słowacji przez mającą siedzibę na Węgrzech Norm Benzinkút Kft. oraz ostatnie ocieplenie stosunków węgiersko-rosyjskich na szczeblu rządowym w związku z rosyjskim kredytem na rozbudowę elektrowni atomowej w Paks. Słowacki dziennik Hospodarske Noviny pisze, że w węgierskich rękach znajdzie się 1/3 stacji benzynowych na Słowacji. Oprócz 19 stacji Lukoil znajduje się tam 212 stacji Slovnaftu, firmy-córki węgierskiego MOL’a. Za ostatnim niezbyt przejrzystym węgiersko-rosyjskim interesem może kryć się jednak próba „wyprania” tych stacji przez Węgrów. MOL zaprzerza jakoby miał coś wspólnego ze spółką Norm Benzinkút Kft. , choć pojawiły się głosy że to właśnie MOL stoi za Norm Benzinkút, chcąc w ten sposób uniknąć oskarżenia o praktyki monopolistyczne.

Oxford usunął Orbána z listy słynnych studentów. Choć studiował on tam przez rok to do tej pory Oxford z dumą na tej liście go umieszczał. W światowej prasie nie cichną echa przemówienia, w którym premier m.in. wytyka słabość liberalnej demokracji.

Imre Bajor. Kilka dni temu zmarł znany węgierski aktor i satyryk, Imre Bajor. Brał m.in. udział w popularnym programie Heti Hetes, gdzie regularnie krytykował rząd. Program jest nadawany przez RTL, stację nieprzychylną Orbánowi, ostatnio mają bardzo na pieńku w związku z podatkiem reklamowym. Wiadomość o śmierci aktora natychmiast obiegła wszystkie media tradycyjne i internetowe. Wzburzenie opinii publicznej wzbudził fakt, że telewizja państwowa nie podała informacji o śmierci aktora w głównych wiadomościach, tłumacząc się później, że nie otrzymał on nagrody Kossutha (najbardziej prestiżowe wyróżnienie za zasługi dla kultury węgierskiej) więc nie było potrzeby informowania o tym.

W czasie prac restauracyjnych w auli ratusza w Kecskemét pod warstwą tynku odkryto mural z 1944 roku przedstawiający Horthy’ego odwiedzającego miasto. Działacze MSZP żądają usunięcia lub zamalowania fresku. Nawet radny LMP powiedział, że ponowne niszczenie malowidła to głupota i że choć może być ono kontrowersyjne, to jest to element historii. Można je przecież zawsze opatrzyć odpowiednią tabliczką.

Városliget. Zakończył się pierwszy etap międzynarodowego konkursu na zagospodarowanie terenów VárosligetLasku Miejskiego. Konkurs architektoniczny ma wyłonić najlepsze projekty budynków do nowo powstającej dzielnicy muzeów. W planach jest budowa 5 obiektów, które pomieszczą zbiory Galerii Narodowej, Ludwig Muzeum (sztuka współczesna), Muzeum Etnograficznego, Domu Muzyki Węgierskiej, Muzeum Fotografii oraz Muzeum Architektury Węgierskiej. Jury zapoznało się z 470 projektami, z wyłonionych do tej pory prac do końca grudnia wybrane zostaną te najlepsze. Budowa ma się rozpocząć w 2016 roku i potrwać dwa lata. Koszt inwestycji to 75 mld forintów.

Dlaczego nie po polsku? Automaty biletowe komunikacji miejskiej oprócz języka węgierskiego, angielskiego, niemieckiego, francuskiego i rosyjskiego mają również rumuńską wersję językową. BKK podaje, że wkrótce interfejsy zostaną poszerzone o język hiszpański, chiński i słowacki. Biorąc pod uwagę dużą liczbę naszych rodaków odwiedzających Budapeszt, mogliby pomyśleć też o języku polskim.

Transport na Sziget. Na festiwal najlepiej dojechać kolejką podmiejska HÉV nr 5 ze stacji Batthyány tér do Filatorigát albo dopłynąć statkiem. Szczegółowe informacje o kursowaniu statków, autobusów nocnych, itd. znajdziecie w j. ang. tu. Obok wejścia na teren festiwalu stanie kolorowy Ikarus, w którym będzie można kupić bilety komunikacji miejskiej BKV i uzyskać dodatkowe informacje (czynne codziennie w czasie trwania festiwalu od 10.00-20.00, bilety można kupować tylko do 18.00). Dla tych, którzy zakupią CityPASS w czasie trwania festiwalu zapewniony będzie przejazd wszystkimi środkami transportu BKK (w administracyjnych granicach miasta), dodatkowo bezpośredni transfer z/na lotnisko, jednorazowe bezpłatne wejście na kąpieliska, zniżki do muzeów.

Na zakończenie szortów trochę muzyki: znalazłam ciekawe zestawienie piosenek o Balatonie, których raczej nie usłyszy się w radiu. Zapomniane utwory, niektóre sprzed kilku lat traktujące temat węgierskiego morza w sposób prześmiewczy. Usłyszycie m.in. o korkach, tłumach turystów, obowiązkowym zestawie z langosem czy rybką i drożyźnie, która każe wybierać kierunek bardziej południowy czyli Chorwację. Do posłuchania tu.

Zapowiedzi 03.07.2014

4 i 6 lipca: godz. 20.00 Carmen – opera na Wyspie Małgorzaty (scena Margitszigeti Szabadtéri Színpad).

4-5 lipca: Keszegfesztivál czyli leszcze w Báta, Nagysziget.

4-6 lipca: Győrkőc Fesztivál – festiwal dla dzieci w Győr, 10 scen, 1000 programów, wstęp: za uśmiech :)

5-6 lipca: bor&sajt festsztivál – sery i wino w Soltvadkert, nad brzegiem jeziora Vadkerti tó.

6 lipca: godz. 9.00-14.00 coniedzielny ryneczek w Szimpla Kert, Kazinczy u. 14 – bezpośrednio od producentów można nabyć warzywa, owoce, soki, nabiał i inne węgierskie specjały.

z 5 na 12 lipca z powodu zapowiadanej niesprzyjającej pogody (silny wiatr, możliwe burze, deszcz i temp. wody 22 stopnie) przełożone zostają organizowane po raz 32 zawody w przepłynięciu wpław Balatonu (Balaton-átúszás). Wyścig odbywa się na dystansie 5200 m pomiędzy Révfülöp a Balatonboglár. Update: po raz kolejny przełożono imprezę. Tym razem planowany termin to 19 lipca.

7-13 lipca: Rockmaraton Festival w Pécs

9-11 lipca: blues w Óbuda w ramach Óbudai Nyár (Zichy udvar).

10-13 lipca: coroczny festiwal zupy rybnej w Baja – Bajai Halfőző Fesztivál. Wielkie gotowanie 12 lipca. Nigdzie indziej nie zobaczycie tylu kociołków z halászlé. Zawodom towarzyszą koncerty, show Róberta Bede (ma swój program kulinarny w TV), programy dla dzieci. Szczegóły po węg. i niem. tutaj.

10-13 lipca: Balaton Sound

10-12 lipca: Kékszalag vitorlás verseny – zawody żeglarskie na Balatonie, start w Balatonfüred (Balatonfüred-Balatonkenesét, Tihany-Keszthely-Balatonfüred), dystans 160 km. Pierwszy wyścig zorganizowano w 1934 roku. Tu imprezy towarzyszące w ramach Kékszalag fesztivál (od 4 lipca).

10-13 lipca: Vince Balaton – festiwal wina w Balatonfüred, wino, koncerty.

10-13 lipca: święto byczej krwi w Egerze (w Érsekkert), 40 winnic z regionu, 20 restauracji, koncerty. Tu szczegółowy program w j. ang. a tu lista prezentowanych win, menu, mapa.

11-13 lipca: Wyszehrad – turnieje rycerskie, pokazy. Szczegóły po ang. tu.

13 lipca: godz. 20.00 Felix Lajkó na wyspie Małgorzaty – koncert słynnego muzyka na scenie Margitszigeti Szabadtéri Színpad.

11 lipca – 8 sierpnia: zamek Vajdahunyad (Városliget) w środy i niedziele o 20.30 wieczorne koncerty muzyki klasycznej

Zapowiedzi 26.06.2014

  • Jeszcze tylko do 28 czerwca można oglądać w Parlamencie Skarb Seuso. Później ma trafić do Muzeum Narodowego, ale ze względu na badania naukowe przez jakiś czas nie będzie udostępniony zwiedzającym.
  • Do 12 lipca: możliwość obejrzenia wystawy Rozstrzelane miasta (Budapeszt, Poznań) w bibliotece Széchenyi’ego na Zamku.
  • 28 czerwca: Mozgás Éjszakájasport nocą na Placu Bohaterów, który zamieni się na kilka nocnych godzin w olbrzymie boisko sportowe. Do samego rana można pograć w ping-ponga, badmintona (Városliget), popływać kajakiem po jeziorku przy zamku Vajdahunyad, poćwiczyć zumbę, fitness czy wziąć udział w festiwalu samby. Ulica Andrássy będzie torem wyścigowym dla biegaczy na różnych dystansach – należy się wcześniej zarejestrować. Podobnie po wcześniejszej rejestracji można wziąć udział w wycieczkach rowerowych po mieście. Do akcji włączyły się dwie pływalnie, które będą czynne w godzinach nocnych. Program trwa od 22.00 do 4.00 rano.
  • 28-29 czerwca: święto wina w Mád, u podnóża Góry Tokaj, otwarte będą piwniczki winne a w godzinach wieczornych rozpocznie się trwający przez całą noc koncert Jó éjszakát! (Dobrej nocy!). Wystąpią m.in. Presser Gábor, Harcsa Veronika. W niedzielę na dziedzińcu odnowionej synagogi wystawa, koncerty, programy dla dzieci.
  • 28 czerwca: Noc Świętojańska w skansenie Szentendre od 14.00 do 22.00. Bardzo ciekawy program prezentujący kraje bałtyckie i skandynawskie: Estonię, Finlandię, Łotwę, Litwę, Danię, Norwegię i Szwecję. Oprócz krajów Północy również świętojańskie tradycje węgierskie np. skoki przez ognisko, wróżby miłosne. Wierzono, że jabłka pieczone w świętojańskim ognisku zapewniają zdrowie.
  • 27 czerwca-29 sierpnia: w Muzeum Sztuki Stosowanej (Üllői út 33-37) wystawa prac polskich projektantów wyróżnionych prestiżową nagrodą Red Dot Design Award.
  • Przez całe lato – w środy wieczorne koncerty w budapeszteńskim ZOO (nie wiem co na to zwierzęta, ale muzyka ponoć ma je uspokajać i kołysać do snu).
  • do 28 września w Gödöllő wystawa o Franciszku Józefie.
  • 27-29 czerwca: w Tata, nad brzegiem jeziora Öreg tó odbędzie się festiwal Víz, Zene, Virág (woda, muzyka, kwiaty). Wystąpią znane węgierskie zespoły (np. Quimby, Mystery Gang), w programie konkurs układania kwiatów, sporo programów dla dzieci, np. Baśnie z Tysiąca i Jednej Nocy.
  • 27-28 czerwca: w Karcag, Múzeumpark – festiwal potraw z baraniny. Karcagi Birkapörkölt (gulasz barani) znajduje się na liście narodowego dziedzictwa kulturowego.
  • 27-29 czerwca: festiwal łucznictwa w Narodowym Parku Historycznym w Ópusztaszer (Ópusztaszeri Nemzeti Történeti Emlékpark), wydarzeniem będzie rekord największej na świecie liczby ludzi wypuszczających jednocześnie strzały z łuku – Deszcz Strzał (Nyílzápor) w sobotę o 16.00.
  • 28 czerwca-13 lipca: przez trzy kolejne weekendy cykl programów rodzinnych w Gyenesdiás (niedaleko Keszthely nad Balatonem) – dzień sportu (28 czerwca), tradycyjna kuchnia, 6 lipca Keszegfesztivál (keszeg-leszcz), 4-6 lipca krajowe zawody w siatkówce plażowej, dni wina (10-13 lipca), dla dzieci teatrzyki, gry interaktywne.
  • 27 czerwca-13 lipca: dni lawendy w Opactwie Pannonhalma, dowiemy się wszystkiego u uprawie i zbiorach tej pięknej rośliny, a także o sporządzanych z niej produktach.
  • do 4 lipca: dni lawendy w Tihany. Na półwyspie Tihany trwają zbiory lawendy i akcja „Zbierz sobie” (Szedd magad). Z informacji na fb naszej ambasady: „Park Narodowy Pogórza Balatońskiego zorganizował akcję „Zbierz sobie” – za 2000 Ft (ok. 28 zł) dostajemy torbę i zbieramy sobie sami do niej tyle lawendy, ile się zmieści. Co kilka godzin udostępniany jest nowy fragment lawendowego pola więc lawendy nie brakuje, ale pośpieszyć się warto.” Uwaga: sama akcja trwa tylko do 29 czerwca.
  • 1 lipca: Top Gear na żywo w Budapestaréna.
  • 2 lipca: w Instytucie Polskim otwarcie wystawy Wolność na B1 w ramach festiwalu Kręgi Sztuki.
  • 2-6 lipca: VOLT Fesztivál w Sopron
  • 2-6 lipca: Everness Festival w Balatonkarattya nad Balatonem – zielony eko-festiwal, ochrona środowiska, recykling, elektryczne samochody, alternatywne budownictwo, warsztaty promujące zdrowy styl życia. Znajdujące się na terenie festiwalu prysznice zasilane są energią słoneczną, a pozostawione po imprezie śmieci zostaną ponownie przetworzone.
  • 4-6 lipca: Ghymes Fesztivál, północny brzeg Balatonu, Tapolca, Hegymagas i Góra św. Jerzego (Szent György-hegy). Muzyka, teatr, literatura.

Projekt „Otwarty Balaton”

Celem akcji jest pokazanie, że Balaton to nie tylko letnie upały, kąpiele w jeziorze, langosz, naleśniki i smażona ryba. Jezioro i jego okolice oferują wiele innych atrakcji już od pierwszych słonecznych dni. Warto wybrać się tam wiosną. Firmy i instytucje będące partnerami projektu starają się przyciągnąć turystów pragnących po zimie spędzić swój wolny czas aktywnie.

Już od 1 maja czynne będą muzea, galerie, plaże, lokale gastronomiczne. W czasie trwania akcji 1-11 maja 2014, organizowane będą wyprawy rowerowe, nordic walking, wystawy, koncerty, wycieczki z przewodnikiem np. do królestwa ptaków i roślin chronionych w Nagyberek i podmokłych terenów Fehérvízi Láp. W Balatonföldvár organizowana będzie przygodowa gra miejska dzięki której poznamy zabytki miasta, a w Tihany każdego dnia trwania akcji spod punktu informacji turystycznej wyrusza bezpłatna wycieczka z audiobookiem (do wyboru dwie po mieście i jedna po okolicy). Na gości czeka też majówka w Felsőörs. W programie imprezy sportowe, wesołe miasteczko i inne atrakcje dla dzieci. Po południu impreza przywołująca lata 80: muzyka, kiełbaski i piwo. Z kolei dla dbających o linię – wycieczka rowerowa z Siófok. Miłośnicy sztuki współczesnej mogą obejrzeć w Balatonfüred wystawę prac Ilony Keserű, a wielbiciele książek Móra Jókaia będą mieli okazję wziąć udział w cyklu imprez poświęconych pisarzowi w ramach corocznych Dni Jókaia. To właśnie w willi w Balatonfüred powstała jego powieść Złoty człowiek (Aranyember). W restauracjach jako danie główne serwowana będzie w tych dniach klasyczna zupa fasolowa Jókai bableves.

Co proponuje Zachodni Balaton: największa w okolicy majówka w Keszthely, festiwal naleśników w Balatongyörök, muzea i wystawy w Keszthely oferują zniżkowe bilety, podobnie w Badacsony – Egry József múzeum oraz Szegedy Róza Ház. Szigliget – turnieje rycerskie, Vonyarcvashegy – otwarta będzie kaplica Św. Michała, Gyenesdiás – biomarket (m.in. pieczenie ryb balatońskich). Codziennie odbywać się będą wycieczki rowerowe z przewodnikiem (własny rower lub możliwość wypożyczenia roweru z 50% zniżką w biurach Tourinform). Trasy rowerowe: Kis Balaton lub Keszthely-öböl połączona z wycieczką statkiem (przewóz rowerów z 50% zniżką). Dalej: wycieczki piesze z przewodnikiem po okolicach Keszthely z wejściem na niedawno oddane punkty widokowe.

Na tych, którzy wybiorą mniej aktywny sposób spędzenia czasu czekają otwarte plaże z możliwością korzystania z kąpieli słonecznych i bezpłatnych leżaków. Również wiele hoteli i pensjonatów oferuje w tym czasie miejsca noclegowe w promocyjnych cenach.

Przedsmak balatońskich atrakcji będziemy mogli poczuć w Budapeszcie już 26-28 kwietnia na Erzsébet tér, gdzie klub Akvárium organizuje weekend „Otwarty Balaton”. Będzie można zapoznać się ze szczegółowym programem akcji, powylegiwać na rozstawionych na placu leżakach i wprowadzić w balatoński nastrój dzięki muzyce i specjalnemu menu. Szczegółowe programy, informacje o noclegach dostępne są również na stronie www.nyitottbalaton.hu (źródło origo).